Wat is een noodrantsoen?

Een noodrantsoen: wat is het en waarom heb je het eigenlijk nodig?

Stel je voor: het is zaterdagavond, je zit lekker op de bank met een serie, en plotseling valt de stroom uit. Niet alleen bij jou, maar in de hele wijk of stad. Je telefoon raakt leeg, de winkels zijn dicht, en je beseft dat je niet veel meer dan wat boterhammen in huis hebt. Herkenbaar? Dan wordt het tijd om kennis te maken met iets wat veel mensen nog steeds associëren met doemdenkers: het noodrantsoen.

Maar wat is een noodrantsoen nou precies? En waarom zou je er een willen hebben? Laten we alle mythes en misverstanden eens wegwegen en kijken naar de praktische kant van deze belangrijke vorm van voorbereiding.

Wat is een noodrantsoen eigenlijk?

Een noodrantsoen is in de basis heel simpel: het is een voorraad voedsel die je achter de hand houdt voor momenten waarop je opeens niet aan je eten kan komen zoals je gewent bent. Het woord 'rantsoen' klinkt misschien wat militair of ouderwets, maar eigenlijk is het gewoon een verzameling eten die lang houdbaar is en klaar staat voor noodgevallen. We spreken zelf eigenlijk ook liever van een noodvoorraad.

In tegenstelling tot je gewone weekboodschappen, is een noodvoorraad specifiek bedoeld om maanden of zelfs jaren goed te blijven zonder dat je er iets aan hoeft te doen. Het eten is meestal gedroogd, ingeblikt, ingevroren of op een andere manier geconserveerd.

Het verschil tussen een noodrantsoen en je gewone voorraad

Misschien denk je nu: "Maar ik heb toch altijd wel wat eten in huis?" Dat kan kloppen, al zal het je trouwens verbazen hoeveel mensen dat niet hebben,  maar er is een belangrijk verschil. Je gewone voorraadkast bevat waarschijnlijk vooral verse producten, zuivel, brood - dingen die binnen een paar dagen op moeten. Een noodrantsoen daarentegen bestaat uit producten die specifiek geselecteerd zijn op houdbaarheid en voedingswaarde voor langere periodes.

Waarom zou je een noodrantsoen willen hebben?

De overheid vindt het belangrijk

Laten we beginnen met het officiële deel: de Nederlandse overheid adviseert alle huishoudens om minimaal 72 uur aan noodvoorraad in huis te hebben. Dit staat niet voor niets op denkvooruit.nl - de regering weet dat er situaties kunnen ontstaan waarbij de normale voorzieningen tijdelijk wegvallen en ze vinden het belangrijk dat jij hier op voorbereid bent.
72 uur klinkt misschien als weinig, maar in de meeste crisissituaties is dit de kritieke periode. Binnen drie dagen is hulp meestal goed georganiseerd en zijn de meest urgente problemen opgelost.

Noodsituaties zijn diverser dan je denkt

Wanneer denk jij aan noodsituaties? Waarschijnlijk aan grote rampen zoals overstromingen of orkanen. Maar de realiteit is dat veel kleinere situaties ook al kunnen zorgen dat je blij bent met een noodrantsoen:

Weersomstandigheden:

• Sneeuwstormen die wegen onbegaanbaar maken
• Extreme hitte waarbij je liever binnen blijft
• Storm die winkels doet sluiten

Technische problemen:

• Stroomuitval in de wijk
• Internetstoring waardoor je niet kunt pinnen
• Problemen met de watervoorziening

Persoonlijke omstandigheden:

• Je bent ziek en kunt niet naar buiten
• Je auto is kapot en de winkel is ver weg
• Je hebt een hectische periode en geen tijd voor boodschappen

Ik ken mensen die tijdens de eerste coronagolf blij waren dat ze al (bewust of onbewust) een voorraad hadden, terwijl anderen nog in lange rijen en voor legen schappen bij de supermarkt stonden.

De psychologische voordelen

Er is nog een belangrijk aspect dat vaak over het hoofd gezien wordt: de rust die het geeft. Uit mijn ervaring als adviseur in crisismanagement weet ik hoe cruciaal dit is. Weten dat je voorbereid bent, zorgt voor minder stress tijdens al chaotische momenten. En stress maakt alles erger - van het nemen van beslissingen tot het omgaan met je gezin tijdens een crisis.
Ook vanuit mijn tijd bij Defensie heb ik geleerd hoe belangrijk goede voorbereiding is op onverwachte situaties. En uiteraard weet je niet welke onverwachte gebeurtenis je te wachten staat, maar met een goede basis en gedegen voorbereiding ben je in staat om hier veerkrachtig op te reageren en misschien zelfs wel om anderen te helpen.

Het heeft ook een praktisch voordeel: je hoeft niet deel te nemen aan de last minute-paniek in winkels wanneer er problemen zijn. Tijdens de coronapandemie zagen we dit gebeuren, maar ook dit jaar nog bij de grote stroomstoring in Spanje en Portugal. Je kunt rustig thuis blijven en je concentreren op andere belangrijke dingen.

Verschillende soorten noodrantsoenen

Complete noodrantsoenen

Er zijn complete noodvoorraad pakketten te koop die speciaal ontwikkeld zijn voor noodsituaties. Van klanten hoor ik nog wel eens dat ze denken dat noodrantsoenen "smerig zijn", "voor preppers" of "alleen voor militairen". Hier ben ik het niet mee eens - dit zijn in mijn ogen achterhaalde vooroordelen.
De kwaliteit van moderne commerciële noodrantsoenen is enorm verbeterd, voor sommige merken althans. Bij Rampready bieden we noodmaaltijden die gewoon lekker zijn! We hebben ze namelijk zelf uitgekozen, juist omdat we uit ervaring weten hoe vieze noodrantsoenen kunnen zijn.
Deze professionele noodrantsoenen zijn getest op voedingswaarde en houdbaarheid. Ze zijn heel lang houdbaar, nemen weinig ruimte in en zijn makkelijk te bereiden. Het grootste voordeel? Het gemak en het feit dat het in één keer compleet is - alle voedingswaarden kloppen en je hoeft er niet over na te denken.

Zelfgemaakte noodrantsoenen

Je kunt ook zelf een noodrantsoen samenstellen met producten uit de supermarkt. Dit heeft als voordeel dat je precies kunt kiezen wat je lekker vindt en wat past bij eventuele allergieën of dieetwensen.
Het nadeel is wel dat je zelf goed moet opletten welke producten je koopt, dat je voldoende koopt en dat je de voorraad regelmatig moet controleren. Je moet uitzoeken wat je precies nodig hebt, hoe lang alles houdbaar blijft en of je wel alle voedingsstoffen binnenkrijgt. Het vraagt meer tijd en kennis dan een kant-en-klaar pakket, maar geeft je wel volledige controle over wat er in zit.

Eten in een noodpakket vs. losse voorraad

Een noodrantsoen kan onderdeel zijn van een groter noodpakket (met ook water, licht, een radio en een eerste hulp set), of het kan een losse voorraad zijn die je apart bewaart, bijvoorbeeld in de kelderkast. Wat ons betreft is het een niet beter dan het ander, het gaat er om dat je het hebt!

Veelgestelde vragen over noodrantsoenen

"Is dit niet overdreven?"

Nee, het is gewoon belangrijke en praktische voorbereiding. Net zoals je een EHBO-doos hebt of een reservewiel in je auto. Je hoopt het nooit nodig te hebben, maar als het moment komt, ben je blij dat je eraan hebt gedacht.

"Zijn die noodrantsoenen niet vies?"

Dit hoor ik vaak van klanten, en ik snap die associatie wel. Vroeger waren veel noodrantsoenen inderdaad niet om over naar huis te schrijven.  Sommige merken zijn overigens nog steeds niet lekker. Maar de kwaliteit is de laatste jaren enorm verbeterd.

Bij Rampready selecteren we bewust op smaak én functionaliteit. We hebben zelf genoeg ervaring met slechte noodvoeding, dus we weten waar we op moeten letten. Moderne noodmaaltijden kunnen echt verrassend lekker zijn - natuurlijk smaken ze soms anders dan verse producten, maar ze zijn verre van "vies" of "oneetbaar" zoals mensen vaak denken. Wij bestempelen ze zelfs als "lekker".

"Hoe weet ik of mijn noodrantsoen nog goed is?"

De meeste producten in noodrantsoenen hebben hele lange houdbaarheidsdatums. Controleer wel regelmatig of alles er nog goed uitziet en of het nog compleet is. En vervang producten die de houdbaarheidsdatum naderen - je kunt ze prima opeten als onderdeel van je gewone maaltijden. Zorg wel dat je eerst een vervangend product hebt voordat je de vorige consumeert.

"Moet ik dit geheim houden?"

Helemaal niet! Sterker nog, hoe meer mensen in je buurt voorbereid zijn, hoe beter het voor iedereen is. Tijdens crisis hebben beter voorbereide buurten minder hulp van buitenaf nodig, waardoor hulpverleners zich kunnen concentreren op de zwaarst getroffen gebieden. Het is jammer dat mensen nog steeds denken dat ze dit soort voorbereidingen geheim moeten houden, dat is helemaal niet nodig want je bent juíst goed bezig. 

Meer dan alleen voedsel

Een noodrantsoen is natuurlijk maar een onderdeel van goede voorbereiding op noodsituaties. Je hebt ook drinkwater, licht, een radio, en een goede eerste hulp set nodig. Wil je weten wat er allemaal in een compleet noodpakket hoort?

Geïnteresseerd in het samenstellen van je eigen complete voorraad? Check dan ons artikel over hoe je een noodvoorraad samenstelt voor je noodpakket. Of bekijk direct ons complete assortiment noodrantsoenen om te zien wat er allemaal mogelijk is.

Voor wie het liever kant-en-klaar wil: we hebben ook complete Denk Vooruit noodpakketten waarin alles al voor je is uitgezocht. Je bestelt hier makkelijk het aantal noodrantsoenen bij wat jij nodig hebt!

De eerste stap zetten

Een noodrantsoen aanleggen hoeft niet ingewikkeld of overweldigend te zijn. Het belangrijkste is om te beginnen. Kies eerst of je wilt starten met een kant-en-klaar pakket of zelf iets wilt samenstellen. Beide wegen leiden naar hetzelfde doel: een goed gevulde noodvoorraad.

 

Bronnen:
Voedingscentrum.nl
Denkvooruit.nl