40% Nederlanders niet goed voorbereid op een crisis

Nederlanders zijn niet altijd even goed voorbereid op noodsituaties, ondanks dat dit erg belangrijk is. Uit de Risico- en Crisisbarometer van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (2023) blijkt dat vier op de tien Nederlanders zich niet goed voorbereid voelt op een ramp of crisis. Dit artikel bespreekt de noodzaak van voorbereiding, de rol van de overheid en de burger, en de specifieke zorgen van de Nederlandse bevolking.

De noodzaak van voorbereiding

In een wereld waar onverwachte gebeurtenissen zoals natuurrampen, cyberaanvallen en maatschappelijke onrust steeds vaker voorkomen, is het essentieel dat burgers voorbereid zijn. Een noodpakket voor de eerste 72 uur kan het verschil maken tussen veiligheid en chaos. Dit pakket moet essentiële items bevatten zoals water, voedsel, een waterfilter, een brander, en medische benodigdheden. Het idee is dat burgers zichzelf kunnen redden totdat hulpdiensten arriveren. Hulpverleners kunnen namelijk niet altijd direct in actie komen, zeker niet bij omvangrijke incidenten. Bij

Pieter-Jaap Aalbersberg, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, benadrukt dat Nederland over het algemeen een veilig land is, maar dat we onze ogen niet moeten sluiten voor potentiële bedreigingen. Hij wijst op de gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties om het land weerbaarder te maken. Echter, hij benadrukt ook het belang van individuele voorbereiding.

De rol van de overheid en de burger

Uit de barometer blijkt dat 37% van de Nederlanders vindt dat de overheid verantwoordelijk is voor de voorbereiding op rampen en crises. Een bijna even grote groep (36%) ziet het als een gedeelde verantwoordelijkheid tussen de overheid en de burger. Slechts 24% vindt dat de burger zelf verantwoordelijk is. Dit toont aan dat er een duidelijke behoefte is aan overheidssteun en informatie.

De overheid heeft op dergelijke inzichten gereageerd met de campagne “Denk Vooruit”, die in december 2022 van start ging. Deze campagne, een samenwerking tussen verschillende ministeries en veiligheidsregio’s, richt zich op het informeren van burgers over risico’s en hoe zij zich kunnen voorbereiden. De intensivering van online communicatie moet ervoor zorgen dat mensen zich bewust worden van de noodzaak van voorbereiding en de stappen die zij kunnen nemen.

Specifieke zorgen van burgers

De Risico- en Crisisbarometer laat zien dat de meeste zorgen van de bevolking gericht zijn op het stoppen van vitale processen zoals elektriciteit, gas, drinkwater, internet en telefoon. 45% van de respondenten maakt zich hier zorgen over. Daarnaast zijn cyberdreigingen (44%) en spanningen tussen bevolkingsgroepen (44%) ook grote zorgen.

Op de vraag naar de waarschijnlijkheid van verschillende dreigingen, schatten respondenten cyberdreigingen (75%) en georganiseerde criminaliteit (74%) als het grootst in. Dit benadrukt de noodzaak van zowel fysieke als digitale voorbereiding.

Wat kan jij doen?

Voorbereiding op rampen en crises begint met bewustwording en actie. Hier zijn enkele stappen die burgers kunnen nemen:

1. Stel een noodpakket samen: Zorg voor voldoende water, voedsel, medicijnen, en andere essentiële items voor ten minste 72 uur. Bij Rampready bieden we dergelijke noodpakketten aan, maar ook diverse handige producten om voor een ruime tijd zelfredzaam te zijn. Veel mensen vragen zich af: wat zit er in een noodpakket? Bij Rampready schreven we hier eerder een artikel over
2. Maak een noodplan: Dit klinkt heftig, maar zo heftig hoeft het niet te zijn! Als je jezelf mentaal al eens hebt voorbereid op een noodsituatie scheelt dit al veel. Bespreek met familieleden wat te doen in geval van een ramp. Waar ontmoeten jullie elkaar? Wie neemt contact op met wie? Hebben jullie elkaars contactgegevens ook nog wel offline beschikbaar?
3. Blijf geïnformeerd: Volg de adviezen van de overheid en veiligheidsregio’s. Maak gebruik van betrouwbare informatiebronnen. Het is hiervoor erg handig om een noodradio in huis te hebben. De noodradio’s van Rampready worden standaard geleverd met een overzicht van de calamiteitenzenders in jouw buurt! 
4. Oefen regelmatig: Thuis een calamiteiten oefening houden? Ook dit hoeft weer niet zo heftig te zijn, al kan het geen kwaad om alles eens te oefenen. Zorg er voor dat jullie weten wat te doen in een noodsituatie, dat jullie weten waar het noodpakket ligt en wat de afspraken zijn. Daarnaast is het verstandig periodiek te controleren of alle producten nog werken en houdbaar zijn. 

Een blik vooruit

De campagne “Denk Vooruit” is een stap in de goede richting, maar er is meer nodig. De overheid moet blijven investeren in communicatie en educatie om ervoor te zorgen dat burgers goed voorbereid zijn. Dit betekent niet alleen het verstrekken van informatie, maar ook het faciliteren van trainingen en oefeningen.

Daarnaast moeten bedrijven en maatschappelijke organisaties een rol spelen, wat ze in de praktijk veelal ook doen. In een ander artikel bespreken we ook de weerbaarheid van een gemeenschap. Zelfredzaamheid is van groot belang in noodsituaties, maar samenredzaamheid is misschien nog wel belangrijker! 

Bronnen:
https://www.nctv.nl/actueel/nieuws/2023/05/06/nederlanders-willen-hulp-bij-voorbereiding-op-rampen-en-crises 

Risico- en crisisbarometer Voorjaar 2023 - NCTV