Wat is een noodpakket voor rampen?

Tijdens de coronapandemie zagen we massale hamstersituaties ontstaan. Mensen stonden in lange rijen voor wc-papier en houdbare producten, simpelweg omdat ze niet voorbereid waren op een situatie waarbij normale voorzieningen tijdelijk beperkt waren. Dit beeld herhaalde zich bij latere rampen, bijvoorbeeld bij de grote stroomstoring in Spanje en Portugal in 2025, en toonde aan hoe belangrijk het is om vooraf na te denken over je voorbereiding. Er wordt vaak verwezen naar een noodpakket. Maar wat is nu precies een noodpakket voor rampen en waarom zou je er een moeten hebben?

De definitie van een noodpakket voor rampen

Een noodpakket voor rampen is volgens de landelijke campagne 'Denk Vooruit' van de Rijksoverheid een zorgvuldig samengestelde verzameling essentiële voorwerpen. Het stelt je huishouden in staat om gedurende een noodsituatie volledig zelfredzaam te zijn, zonder afhankelijk te zijn van externe hulp of voorzieningen.

Dit klinkt nogal zwaar. Het goede nieuws? De Rijksoverheid benadrukt dat het samenstellen van een rampenpakket vaak eenvoudiger is dan je denkt. En we kunnen je gerust stellen, ook wij vinden dat het niet ingewikkeld (of duur) hoeft te zijn! De meeste benodigde spullen heb je waarschijnlijk al in huis. Het gaat er vooral om deze items bewust bij elkaar te brengen en toegankelijk te houden.

Het verschil tussen een noodpakket en een survivalpakket

Hier zit een belangrijk onderscheid dat vaak over het hoofd wordt gezien. Een noodpakket voor rampen helpt jou en je gezin om jezelf een tijdje te redden zonder hulp van buitenaf, maar in de meeste gevallen nog steeds binnen de veiligheid van je eigen woning of omgeving. Je gebruikt het bij uitval van voorzieningen zoals elektriciteit, water of tijdens andere rampen of noodsituaties waardoor je gedwongen binnen moet blijven.

Een survivalpakket daarentegen is gericht op overleven in de natuur zonder enige voorzieningen. De kans dat je in Nederland dagenlang door de natuur dwaalt en primitief moet overleven is vrijwel nihil. Een noodpakket sluit volgens ons daarom veel beter aan bij realistische rampenvoorbereiding dan een survivalpakket.

Wat zit er in een noodpakket voor rampen?

We schreven diverse artikelen over wat er in een noodpakket zit en hoe je zelf een noodpakket samenstelt. We hebben zelfs een speciale checklist ontwikkelt voor het samenstellen van een noodpakket. Voor nu zullen we in hoofdlijnen de vijf hoofdcategorieën van een rampenpakket beschrijven, ze hebben elk een specifieke functie:

1. Water: Je eerste levensbehoefte

Water vormt de basis van elk noodpakket. De aanbeveling luidt: 3 liter water per persoon per dag. Deze hoeveelheid dekt niet alleen je drinkbehoefte, maar ook basis koken en hygiëne. Bewaar dit water in gesloten flessen op een koele, donkere plek. Dit neemt alleen wel veel ruimte in. Je kan er ook voor zorgen dat je zelf voor drinkwater kan zorgen, door een waterfilter en/of waterzuiveringstabletten.

2. Voedsel: Jouw noodvoorraad

Je noodvoorraad bestaat uit lang houdbaar voedsel dat geen koeling vereist. Denk hierbij aan:

• Noten (vol energie en gezonde vetten)
• Groenten in blik (vitaminen en mineralen)
• Gedroogd fruit (natuurlijke suikers)
• Crackers of knäckebröd
• Conserven zoals tonijn of soep

Deze noodvoorraad kun je direct consumeren of met minimale voorbereiding gebruiken - perfect als gas of elektriciteit uitvallen. Het is namelijk erg lastig om uitgebreid te koken in een noodsituatie. Kant-en-klare noodmaaltijden zijn daarom ook erg handig: je hebt alleen (heet) water nodig!

3. Communicatie en informatie

Een noodradio op batterijen houdt je op de hoogte van het laatste nieuws via de regionale rampenzender. Een opgeladen powerbank zorgt ervoor dat je mobiele telefoon blijft werken voor contact met familie, zolang de telecommasten nog werken.

4. Licht, warmte en comfort

Tijdens een noodsituatie heb je ook behoefte aan warmte en comfort. Als er geen elektriciteit is dan is het donker ook écht donker. Een aantal zaklampen en hoofdlampen zijn daarom erg handig om je huis te verlichten en te zien wat je doet. Kaarsen of tafellampen zijn een mooie aanvulling, die zet je gewoon neer en verlichten de ruimte terwijl je jouw handen vrij hebt. Zorg ook altijd voor voldoende dekens. 

5. Eerste hulp en hygiëne

Ook bij eventuele verwondingen wil je zelfredzaam zijn. Een EHBO-doos met gebruiksaanwijzing voor zelfstandige behandeling van verwondingen is daarom van groot belang. Je wilt natuurlijk ook gewoon schoon blijven, maar dat is lastig als de douche niet werkt. Hygiëne-items zoals desinfecterende gel, wc-papier, natte doekjes en tandpasta houden je schoon en gezond.

Waarom precies 72 uur?

Het kabinet heeft begin dit jaar officieel besloten dat Nederlanders zich moeten voorbereiden op 72 uur zelfredzaamheid. Minister David van Weel kondigde deze aanscherping aan, waarbij Nederland zich aansluit bij het Europese advies.

72 uur zelfredzaam betekent niet dat je echt 72 uur zonder hulp komt te zitten. Het gaat erom dat je kunt overbruggen tot hulp er daadwerkelijk is. Soms duurt het even voordat hulpdiensten bij jou kunnen komen - bijvoorbeeld door verstoorde wegen of omdat iemand anders de hulp harder nodig had.

Wanneer gebruik je een noodpakket voor rampen?

Het meest realistische scenario in Nederland volgens ons? Uitval van het elektriciteitsnet. Onze hele maatschappij draait op elektriciteit. Pinnen, supermarkten, tankstations, verlichting, verwarming, mobiel bereik - alles hangt samen met stroom.

Tijdens zo'n uitval kun je bijvoorbeeld niet:

• Geld pinnen of contactloos betalen
• Boodschappen doen (kassa's en koelingen werken niet)
• Tanken (pompen werken niet)
• Bereikbaar zijn via telefoon (zendmasten vallen uit)
• Thuis de verwarming aanzetten

Een noodpakket is echter in heel veel situaties te gebruiken, al hoop je dat dit natuurlijk nooit voor gaat komen. Maar denk hierbij bijvoorbeeld aan situaties als een overstromingen, extreme weersomstandigheden, grote branden in de buurt, of cyberaanvallen op cruciale infrastructuur.

Belangrijke documenten en financiën

Een vaak vergeten onderdeel van het rampenpakket: contant geld en belangrijke documenten. Houd € 70 per volwassene en € 30 per kind apart in je noodpakket. Bij stroomuitval werken pinautomaten niet en wordt contant geld het enige functionele betaalmiddel.

Maak kopieën van identiteitsbewijzen en schrijf belangrijke telefoonnummers op papier. Deze fysieke back-ups zijn cruciaal als originele documenten verloren gaan of je telefoon leeg raakt.

Een noodpakket is praktische vooruitziendheid

Laten we eerlijk zijn: niemand hoopt op een noodsituatie. Maar voorbereiding is als een paraplu op een zonnige dag - je hoopt hem niet nodig te hebben, maar als het regent ben je blij dat je hem hebt! Een goed voorbereid huishouden kan in crisissituaties niet alleen zichzelf redden, maar ook buren of anderen ondersteunen. Het gaat niet om angst of doemdenken, maar om praktische vooruitziendheid. We komen een crisis of ramp namelijk het beste samen door.

Waar bewaar je je noodpakket voor rampen?

Je noodpakket voor rampen moet makkelijk toegankelijk zijn, maar niet in de weg staan. Populaire locaties die onze klanten noemen zijn een aparte kast, onder de trap, op zolder of zelfs in de schuur (wel vorstvrij voor water). Het belangrijkste: zorg dat alle gezinsleden weten waar het staat en controleer het twee keer per jaar op houdbaarheidsdata.

Begin vandaag met je rampenpakket

Een noodpakket voor rampen is geen ingewikkeld project, maar een praktische verzameling items die je helpen om tijdelijk zelfredzaam te blijven. Wij adviseren om zo snel mogelijk te beginnen met jouw noodpakket. Het hoeft niet ineens perfect te zijn, als je maar begint: een noodsituatie of ramp kondigt zichzelf nooit aan.

Ready om te beginnen? Download onze gratis checklist en lees meer over wat er precies in een noodpakket zit. Of bekijk direct onze complete noodpakketten, , inclusief onze Goed Voorbereid series die voldoen aan de 'Denk Vooruit'-richtlijn.

Want: het is beter om voorbereid te zijn en het niet nodig te hebben, dan het wel nodig te hebben en niet voorbereid te zijn.

 

Bronnen:
Denkvooruit.nl
Rijksoverheid.nl