Zo bereid jij jezelf voor op stroomuitval
Nick AlinkHoe bereid je jezelf voor op stroomuitval?
Stel je voor: je zit 's avonds rustig op de bank en plotseling valt de stroom uit. Geen licht, geen wifi, geen koffiezetapparaat de volgende ochtend. Wat nu? Voorbereiden op stroomuitval is belangrijker dan veel mensen denken. In een land waar we zo afhankelijk zijn van elektriciteit, kan zelfs een korte storing flink wat ongemak veroorzaken.
De kans op grootschalige stroomstoringen in Nederland is reëler dan je misschien denkt. Door klimaatverandering, cyberaanvallen en een overbelast elektriciteitsnet kunnen we niet meer vanzelfsprekend uitgaan van een stabiele stroomvoorziening. Gelukkig hoeft voorbereiden op stroomuitval niet ingewikkeld of duur te zijn.
Waarom voorbereiding op stroomuitval zo belangrijk is
Elektriciteit is de ruggengraat van ons dagelijks leven. Denk eens na: zonder stroom werken je koelkast, verwarming, internetrouter, telefoonoplader en kookplaat niet meer. Zelfs je garagedeur blijft potdicht. Tijdens een langdurige stroomuitval gebeurt er heel veel waar je in eerste instantie niet direct aan denkt. Winkels moeten sluiten, je kan niet meer pinnen en tankstations werken bijvoorbeeld niet meer.
Een stroomstoring is niet meteen levensbedreigend, voor de meeste mensen althans. Maar wanneer je onvoorbereid wordt overvallen door een stroomstoring, ontstaat er waarschijnlijk al bij de eerste maaltijd die eraan zit te komen grote ongemakken. Hoe maak je dan je eten warm? Heb je nog wel genoeg in huis? Zijn de supermarkten nog wel open? Hoe lang moest dat product ook alweer koken? Blijft het eten nog wel vers in de koelkast?
Uit ervaring met geplande stroomstoringen in het buitenland werd me al snel duidelijk hoe afhankelijk we eigenlijk zijn. Hoewel ze gepland zijn, en je dus al van te voren weet dat het er aan zit te komen, blijft het zelfs dan heel lastig. Je moet plotseling nadenken over wanneer je je telefoon oplaadt, hoe je je eten bewaart en heel simpel: hoe je nog iets in huis kunt zien als de zon ondergaat. En dit ervaar je al terwijl je wist dat de stroom zou uitvallen!
Begin met jouw persoonlijke noodplan
De beste manier om te beginnen met voorbereiden op langdurige stroomuitval is het maken van een persoonlijk noodplan. Mensen volgen vaak algemene adviezen, maar weten eigenlijk niet echt waar ze tegenaan gaan lopen in hun eigen huis, in hun eigen leven. Jouw situatie is anders dan die van je buren en ook anders dan iemand die aan de andere kant van het land woont. Daarom moet je het doorleven. Loop eens door je huis en stel jezelf de volgende vragen:
- Hoe verwarmen we ons huis zonder elektriciteit?
- Welke voedingsmiddelen in de koelkast bederven het eerst?
- Waar bewaren we onze medicijnen en zijn die temperatuurgevoelig?
- Hebben we genoeg drinkwater voor minimaal drie dagen?
- Kunnen we contact houden met familie en buren?
- Kan ik nog koken als de stroom uitvalt?
- Gaat de poort nog wel open als er geen stroom is?
Door deze denkoefening kom je al veel knelpunten tegen die je kunt wegwerken voordat er daadwerkelijk een noodsituatie ontstaat. Wil je stap voor stap een volledig noodplan opstellen? Lees dan onze gedetailleerde gids over hoe je een noodplan maakt.
De basis: een goed samengesteld noodpakket
Het mooie van een goed samengesteld noodpakket is dat het je helpt bij de voorbereiding op heel veel verschillende soorten noodsituaties, ook voor stroomuitval. De Goed Voorbereid noodpakketten van Rampready bevatten alles wat de overheid aanbeveelt in de Denk Vooruit-campagne.
Wat zit er standaard in een goed noodpakket voor stroomuitval?
- Noodrantsoenen voor minimaal 3 dagen
- Drinkwater of waterfilters
- EHBO-materiaal
- Noodradio (batterij of handslinger)
- Zaklampen en reservebatterijen
- Lucifers en kaarsen
- Contant geld
- Medicijnen voor een week
Weet je niet precies wat er allemaal in een noodpakket thuishoort? Bekijk dan wat er in een noodpakket zit voor een complete checklist.
Goed Voorbereid - Basic Noodpakket
Specifieke voorbereiding voor stroomuitval
Verlichting: meer dan alleen een zaklamp
Een van de meest onderschatte items voor stroomuitval zijn zaklampen. Het is het prettigste als minimaal één zaklamp per persoon beschikbaar is. Je wil allemaal wat kunnen zien in het donker, toch? Daarnaast zijn een of meerdere tafellampen erg handig, zodat je niet altijd je verlichting vast hoeft te houden.
Kies voor LED-zaklampen omdat deze langdurig meegaan en weinig batterijen verbruiken. Bewaar voor de zekerheid altijd extra batterijen. Bekijk onze selectie zaklampen en hoofdlampen die speciaal zijn gekozen voor noodsituaties.
Energie en informatie
Hoe kun je je voorbereiden op een blackout qua communicatie? Je telefoon is je belangrijkste verbinding met de buitenwereld, maar die heeft stroom nodig. Ook ben je vaak erg afhankelijk van internet of televisie voor het ontvangen van informatie of nieuws. Het internet en de televisie zullen bij een stroomuitval al snel uitvallen. Investeer daarom in:
- Powerbanks met hoge capaciteit
- Zonnepanelen voor het opladen van kleine apparaten
- Een noodradio die werkt op batterijen of dynamo
Onze powerbanks en batterijen zijn speciaal geselecteerd voor langdurig gebruik tijdens noodsituaties. En vergeet de noodradio niet - als het internet uitvalt, is dit vaak je enige informatiebron.
POWERplus Manta - Powerbank met Zonnepaneel
Koken zonder elektriciteit
Kook je normaalgesproken op inductie? Dan wordt het tijd om na te denken over alternatieven. Voorbereiden op langdurige stroomuitval betekent ook zorgen dat je warme maaltijden kunt blijven bereiden.
Denk aan:
- Campinggasbrander met reservecartridges
- Barbecue (alleen buitenshuis!)
- Pan die geschikt is voor open vuur
Vergeet niet om van tevoren te oefenen met deze alternatieven. Je wilt tijdens een echte noodsituatie niet voor het eerst proberen uit te vogelen hoe je noodkooktoestel werkt! Bekijk onze kook- en bewaarmogelijkheden voor praktische oplossingen.
Voedsel en water: de eerste prioriteiten
Zonder koeling bederft voedsel sneller. Maak daarom een plan voor de volgorde waarin je je koelkastinhoud gaat gebruiken:
- Gekoelde producten die snel bederven
- Diepvriesproducten die beginnen te ontdooien
- Lang houdbare producten uit je noodvoorraad
Zorg altijd voor een voorraad drinkwater: minimaal 3 liter per persoon per dag voor drie dagen. Dat betekent dus 9 liter per persoon. Voor een gezin van vier personen is dat al 36 liter - meer dan je misschien dacht!
Verwarming tijdens een stroomstoring
Valt de stroom uit in de winter? Dan wordt verwarming cruciaal. Veel moderne verwarmingssystemen werken volledig op elektriciteit, ook gasketels hebben vaak een elektrische ontsteking nodig.
Veilige alternatieven voor verwarming:
- Extra dekens en warme kleding
- Warme kruiken (als je voldoende water hebt en een kookmogelijkheid)
- Petroleumkachel (alleen in goed geventileerde ruimtes!)
- Openhaard
- Warmte elementen die je kunt activeren door ze te breken
Nooit doen tijdens stroomuitval: kaarsen laten branden zonder toezicht, open vuur binnenshuis voor verwarming, of een barbecue binnen gebruiken vanwege koolmonoxidevergiftiging en/of brandgevaar.
Wat leren andere landen ons?
Kijk naar landen waar stroomstoringen regelmatiger voorkomen. Daar zie je dat mensen automatisch denken in back-ups: meerdere lichtbronnen per kamer, altijd een voorraad kaarsen, en vaak een generator voor de belangrijkste apparaten. Zo was ik eens in een huisje in Noorwegen, daar was überhaupt geen elektriciteitsaansluiting. Wat daar wel was, was een enorme voorraad aan haardhout en kaarsen.
Ook opvallend: in gebieden waar men vaak zonder elektriciteit zit, hebben mensen vaak veel meer cash geld in huis. Pinnen werkt immers niet zonder elektriciteit, en veel winkels kunnen geen betalingen meer verwerken.
Van basis naar uitgebreide voorbereiding
Als je net begint met voorbereiden op een black-out, zijn er enkele essentiële zaken die je direct nodig hebt. Denk aan minimaal één zaklamp per persoon en enkele tafellampen, volledig opgeladen powerbanks, een betrouwbare noodradio en natuurlijk drie dagen voedsel en water per persoon. Vergeet ook niet wat contant geld in huis te hebben, omdat pinautomaten niet werken zonder stroom. In dit artikel lees je hoeveel contant geld er in jouw noodpakket zou moeten zitten. Ook je medicijnen voor minimaal een week zijn cruciaal.
Voor extra comfort tijdens langere storingen kun je denken aan een campinggasbrander met reservegas, extra batterijen voor al je apparaten, warme dekens voor als de verwarming uitvalt, en misschien wat kaarten of boeken voor als de verveling toeslaat. Een handmatige blikopener kan ook een redder in nood zijn als je het ingeblikte voedsel moet gaan aanwenden: heb jij deze in huis?
Wil je je nóg beter voorbereiden? Dan zijn een energiestation of kleine generator, zonnepanelen voor het opladen van apparaten, extra watervoorraad en kant-en-klare maaltijden waardevolle aanvullingen op je voorbereiding.
Klinkt dit overweldigend? Geen zorgen - je hoeft niet alles tegelijk aan te schaffen. Begin met een goede basis en breid geleidelijk uit. We beschrijven dit ook in ons artikel over hoe je zelf een noodpakket samenstelt volgens ons stappenplan.
Onderhoud en controle van je noodpakket
Voorbereiding is geen eenmalige actie. Controleer elk kwartaal:
- Zijn de batterijen nog goed?
- Werken alle apparaten nog?
- Zijn de houdbaarheidsdatums nog oké?
- Staat je noodplan nog up-to-date?
Niemand hoopt op een noodsituatie, maar een klein beetje voorbereiding is als het reservewiel in je auto: je wilt niet dat je het nodig hebt, maar als het nodig is ben je blij dat je hem hebt!
Van theorie naar praktijk
Het verschil tussen denken dat je voorbereid bent en daadwerkelijk voorbereid zijn, ligt in de praktijk. Test je voorbereiding door bijvoorbeeld een avond zonder elektriciteit te simuleren. Doe alle stekkers uit het stopcontact en ervaar hoe het is (je hoeft niet per se je diepvries te laten ontdooien natuurlijk).
Je zult waarschijnlijk verbaasd zijn over hoeveel kleine dingen ineens niet meer lukken. Die wasmachine die je nog wilde starten, die elektrische garagedeur, zelfs je elektrische tandenborstel opladen gaat niet meer.
Begin vandaag met je voorbereiding
Voorbereiden op stroomuitval hoeft niet moeilijk te zijn. Begin klein en bouw geleidelijk uit. Het belangrijkste is dat je begint.
Weet je niet waar je moet starten? Onze Goed Voorbereid noodpakketten bieden een solide basis volgens de overheidsrichtlijnen. Daarna kun je specifiek uitbreiden voor stroomuitval met extra verlichting, powerbanks en kookmogelijkheden.
Denk eraan: een goede voorbereiding geeft je niet alleen praktische voordelen tijdens een noodsituatie, maar ook rust in je hoofd. Je weet dat je klaar bent voor wat er ook komt.
Klaar om te beginnen? Start vandaag nog met je voorbereiding en zorg ervoor dat jij en je gezin er klaar voor zijn als de lichten uitgaan.